Yerba Mate

 

 

Kiedy rano wstajemy lub w ciągu dnia mamy ochotę na coś ciepłego co by nas zregenerowało lub pobudziło do życia. Głównie sięgamy po kawę lub herbatę ale istnieje też ciekawa alternatywa dla tych popularnych napojów o wiele bardziej korzystna dla naszego organizmu.

Yerba mate to naturalny napar (nie mylić z herbatą, którą nie jest) przyrządzany z liści ostrokrzewu paragwajskiego - ilex paraguariensis, St.Hillaire. Napój ten ma niezwykłe właściwości pobudzające, a co ciekawe zawiera podobnie jak kawa kofeinę. Yerba mate działa na nasz organizm pobudzająco i orzeźwiająco nie wytrącając przy tym jak to z kawą bywa witamin oraz minerałów z naszego organizmu, a wręcz przeciwnie dostarcza nam ich i to w dużych ilościach.

Ostrokrzew paragwajski, z którego liści i patyczków powstaje yerba mate, a raczej susz jest to wiecznie zielone drzewo, osiągające w stanie dzikim nawet do 20-30 m wysokości.

Występuje jedynie na niewielkim obszarze nad Oceanem Atlantyckim. Konkretnie, yerbę uprawia się w kilku krajach: Argentyna, Paragwaj i Brazylia.

 

WŁAŚCIWOŚCI YERBA MATE

Tutaj lista wbrew pozorom jest bardzo długa dlatego skupię się na najważniejszych właściwościach yerby.

• Łagodzi zmęczenie fizyczne.
• Wzmaga koncentracje.
• Nie powoduje rozdrażnienia tak jak w przypadku kofeiny w kawie.
• Poprawia perystaltykę jelit. Łagodzi zaparcia.
  
• Wspomaga przemianę materii jak również jest skuteczna przy chorobach układu moczowego.
• Wykazuje działanie przeciw obrzękowe i przeciw grzybiczne, a dzięki właściwościom bakteriobójczym chroni zęby przed próchnicą.
• Obniża ciśnienie krwi.
• Nie powoduje uzależnienia jak kawa czy inne napoje.
• Pomaga zwalczać depresję.
• Zwiększa odporność oraz pomaga walczyć z alergiami.
• Zwiększa dotlenienie mózgu oraz mięśni.
• Przyśpiesza odbudowę komórek ciała.
• Działa regenerująco na ścianki żołądka oraz jelit jest dobra dla wrzodowców oraz wspomaga pracę i zmniejsza otłuszczenie wątroby.
  
• Pomaga oczyszczać ciało z toksyn.
• Dzięki zawartości przeciwutleniaczy spowalnia starzenie się komórek ciała.
• Pomaga przy odchudzaniu, dzięki zawartości kwasu chlorogenowego, który ogranicza przyswajanie cukrów z pożywienia.
• Stymuluje pracę nerek.
• Obniża poziom glukozy we krwi przez co mogą ją pić nawet osoby chorujące na cukrzycę.
• Podwyższa poziom dobrego cholesterolu.
• Dzięki zawartości fosforu wzmacnia kości oraz zęby. Korzystnie wpływa na układ nerwowy.
• Usuwa z ciała metale ciężkie oraz oczyszcza narządy wewnętrzne dzięki zawartości chlorofilu.
• Zawiera witaminę C mającą wpływ na układ odpornościowy oraz liczbę krwinek.
• Zawiera witaminy A, która dobrze wpływa na oczy oraz wzrok.
• Zawiera również witaminę B1 oraz B2.
• Zawiera witaminę E odpowiedzialną między-innymi za wymianę substancji na poziomie komórkowym oraz pracę układu krążenia.
  

 

MOŻEMY WYRÓŻNIĆ 4 ODMIANY YERBY

• Yerba paragwajska - posiada dymny, wędzony smak i aromat, jest drobniej cięta i ma większą zawartość pyłu. Mocniejsza w działaniu.

• Yerba brazylijska -  to przede wszystkim soczyście zielona, zmielona na drobną mąkę erva mate chimarrão. Nie leżakuje dlatego wyróżnia się świeżym, trawiastym smakiem. Jest wręcz słodka! 

• Yerba argentyńska - łagodniejsza w smaku, grubiej cięta, z mniejszą ilością pyłu. Ma nieco bardziej goryczkowy smak. Często polecana osobom zaczynającym przygodę z piciem mate. 

• Yerba urugwajska - o dziwo, wcale nie pochodzi z Urugwaju -tu yerba mate nie rośnie! ale jest czwartym, a ważnym rodzajem yerba mate innym od trzech pozostałych i charakterystycznym dla kraju w którym się go pije. Dlaczego taka odmiana dla kraju w którym się jej nie uprawia? Ponieważ Urugwajczycy lubią pić drobno zmielony, pylasty susz, bez patyczków, krótko leżakowany max do pół roku. 

Ponadto możemy wyróżnić też

• Yerbę klasyczną - to 100% suszu z ostrokrzewu paragwajskiego bez żadnych dodatków wśród których znajdziesz bardzo wiele rodzajów klasycznej yerba mate , a każda z nich smakuje inaczej. Dlaczego tak? Na smak każdej yerba mate wpływają rodzaj gleby, nasłonecznienie oraz otoczenie danej plantacji, sposób produkcji, czas zbiorów czy okres leżakowania. Tym oto sposobem - yerba yerbie nie jest równa.

• Yerbę z dodatkami - czyli o najprzeróżniejszym smaku owocowym, ziołowe, mieszane owocowo-ziołowe z dodatkami guarany czy yerby z dodatkiem przypraw korzennych. Krótko mówiąc do wyboru do koloru. W praktyce znajdziesz tu naturalne suszone zioła, korzenie, kwiaty lub owoce, naturalne esencje eteryczne, aromaty identyczne z naturalnymi oraz sztuczne wpływające na smak naparu.

Nie polecam jednak kupowania yerba mate z oznaczeniem BIO ponieważ różni się ona od tradycyjnej jedynie wyższą ceną.

 

 JAK PRAWIDŁOWO ZAPARZYĆ YERBĘ?

Potrzebujesz przede wszystkim susz yerba mate, dowolne naczynko, bombillę czyli rurkę zakończoną sitkiem (nie polecam rurek bambusowych raczej metalowe, które można rozkręcić co znacznie ułatwia ich czyszczenie co jakiś czas), wodę o temperaturze ok. 70-80 stopni Celsjusza ponieważ yerba nie lubi wrzątku. A teraz po kolei:

1. Wsyp susz do naczynia: od ¹/₃ do ³/₄ jego objętości w zależności od osobistych preferencji. 
2. Przykryj naczynie dłonią, ułóż do góry dnem i potrząsaj nim tak, aby najdrobniejsza część suszu znalazła się przy górze naczynia. 
3. Włóż bombillę do naczynia i więcej jej już nie ruszaj, żeby się nie zapchała!
4. Ustaw naczynie wraz z suszem pod skosem i zalej wodą o temperaturze 70-80 stopni Celsjusza.
   
5. Po 5-10 minutach yerba jest już zaparzona i gotowa do wypicia. Osobiście zawsze czekam te minimum 10-15 minut kiedy napój dobrze się zaparzy i "nasiąknie mocą",a w między czasie jego temperatura opadnie akurat do swobodnego picia.
   

Ciekawostka! Po wypiciu yerba mate możemy ponownie zalać wodą nawet do 4-7 razy w zależności od gatunku. Przy pierwszym parzeniu ma ona specyficzny cierpki smak i nie każdemu on podchodzi, jednak już po powtórnym i kolejnym parzeniu ten smak cierpkości znacznie łagodnieje. Ale spokojnie z czasem nabiera się wprawy w przygotowaniu i piciu, a kubki smakowe przyzwyczajają się do specyficznych goryczkowych posmaków, zwłaszcza kiedy jesteśmy przyzwyczajeni do picia słodkich napojów typu herbata czy kawa z mlekiem i cukrem. Mnie osobiście najbardziej smakuje właśnie to pierwsze parzenia yerby.

Yerba mate może nie daje takiego kopa, że się podskakuje do sufitu ale też nie daje takiego spadku energii, przy tym nie ma praktycznie przeciwwskazań po za kilkoma.

• Dzieci -  To pierwsza grupa z przeciwwskazaniami do picia yerby. Powód jest identyczny jak w przypadku kawy. Yerba mate posiada silne właściwości pobudzające dzięki zawartości kofeiny co jest zupełnie zbędne biorąc pod uwagę energię i ruchliwość dzieci.
  

• Matki w ciąży - Choć Yerba zawiera mnóstwo minerałów, witamin oraz antyutleniaczy, to jednak zawarta w niej kofeina jest odradzana matką w ciąży. Niektóre z nich sięgają po mniejsze porcje lub delikatniejsze odmiany lub po prostu ograniczając dawkę wspomnianej wyżej substancji - tutaj jednak najważniejszy jest umiar lub zrezygnowanie w tym okresie całkowicie z tego napoju.

• Osoby pijące dużo kawy oraz różnych energetyków - Osoby które lubią wypić kilka filiżanek kawy następnie poprawić w ciągu dnia napojem energetycznym, a na koniec dodatkowo poprawić to porcją yerby, możegą mieć problem. Zbyt duża ilość kofeiny i substancji pobudzających może prowadzić do kołatania serca, zawrotów głowy oraz innych przykrych dolegliwości. Nadmierne spożywanie pobudzaczy jest przeciwwskazaniem do picia yerba mate - najlepiej będzie zrezygnować z innych używek na rzecz zdrowszej yerby.

Warto zaznaczyć, że yerba zapewnia długie, jednostajne pobudzenie w przeciwieństwie do innych napojów energetycznych w tym także kawy, które pobudzają na krótkie okresy. Dlatego mogą ją pić bez przeciwwskazań wszyscy dorośli, młodzież, osoby starsze, osoby pracujące fizycznie, pracownicy umysłowi, kobiety, mężczyźni czy sportowcy.